werkplaats Linkse Analyse Biopolitiek, 30-4-2002

Op de Bioethics lijst verscheen onlangs een artikel van Jeremy Laurence waarin hij signaleert dat het taboe op orgaanhandel een zachte dood is gestorven. De subkop van zijn artikel luidt:'Explosie van illegale transplantaties in de Derde Wereld dwingt de medische gemeenschap een eeuwen oud taboe te confronteren.' Een vertaling van een deel van zijn artikel volgt. Eerder werd op de website van Werkgroep Xenotransplantatie Vraagstukken een artikel gepresenteerd waarin kritiek op deze praktijk werd uitgediept: 'Organen verkoopbaar maken'.

In leven of dood situaties telt de wet niet mee. Een man of vrouw gekonfronteerd met haar eigen sterfelijkheid zal weinig restricties op haar gedrag erkennen. Daarom is de handel in menselijke organen explosief aan het groeien.
Artsen over de hele wereld rapporteren hoe rijke individuen met nier ziekten in steeds grotere getalen naar landen afreizen waar ze nieren op de zwarte markt kunnen kopen, ongeacht het internationale verbod op handel in mensen organen.
Onder andere patienten uit Groot Brittanie, Amerika en het Midden Oosten hebben wel gevaren bij de groeiende handel, vooral gericht op landen waar armoede endemisch is zoals India, Irak en oost Europa.
Nier specialisten die in het verleden handel veroordeeld hebben suggereren nu dat betaling van levende donoren, gecontrolleerd om exploitatie te voorkomen, wellicht de enige manier is om het globale tekort aan menselijke organen op te lossen. Het doorbreken van een van de grootste medische taboes, het verkopen van lichaamsdelen, wordt voor de eerste keer openlijk voorgesteld.
Volgens het voorstel zou het verbod op kopen en verkopen van organen door individuen van kracht moeten blijven. In plaats hiervan zouden overheden levende donoren kunnen uitnodigen nieren te doneren tegen betaling. De organen zouden aan een 'pool' gedoneerd worden en toegewezen worden aan de meest geschikte ontvanger. De veiligheid van de donor zou verzekerd worden door testen.
Overheden kunnen interesse hebben in een dergelijk plan gezien de hoge kosten van dialyse (40.000 to 60.000 euro per jaar), twee keer de kosten van het onderhouden van een getransplanteerde voor een lagere levenskwaliteit.
Britse specialisten zijn van plan het onderwerp ter sprake te brengen tijdens de internationale bijeenkomst van transplantatie chirurgen te Miami in september, ook al blijven ze tegen het voorstel. John Forsythe, secretaris van de Britse Transplantaie Society zei:'Er hebben diskussies plaats gevonden in de VS vanwege het gebrek aan organen. Tijdens het Miami symposium zullen we de negatieve benadering kiezen, dat het verkeerd is verkoop van organen voor transplantatie toe te staan. Maar we willen een open diskussie.'

vertaald en bewerkt door Herman van Wietmarschen,
Werkplaats Linkse Analyse Biopolitiek