J.J. Voskuil en het milieu





[Zwijntje]
Het logo van J.J. Voskuils actie voor de varkens


[Voorkant van blad van de ENFB. J.J. Voskuil pompt de band van zijn fiets op. Zijn vrouw kijkt toe] In 'Het Bureau' doet de hoofdpersoon zich kennen als iemand die in het weekend lange wandelingen maakt, des zomers voettochten maakt door Frankrijk, en naarmate de delen vorderen nostalgischer wordt over het verdwenen oude landschap van Nederland.
Erg ver van J.J. Voskuil zal dit alles niet staan. Dit wordt bevestigd door een paar stukjes die J.J. Voskuil publiceerde in 'De Vogelvrije Fietser', het orgaan van de ENFB. Het eerste hiervan (uit de 23ste jaargang, 1998, nr 4, p. 14) is ten dele in te zien via de site van de ENFB, en wel hier. Het tweede stukje, uit het volgende nummer (jaargang 23, nummer 5, p. 16), helaas niet.

J.J. Voskuil verwierf landelijke bekendheid als voorvechter voor de varkens, o.a. met een daaraan gewijdde pagina op het internet. Zie hiervoor een stukje van de vereniging Milieudefensie uit okt. 1997 Uit het Jaarverslag 1997 van Mileudefensie citeren we:

Varkens in Nood
De varkenspest zorgde voor een onverwachte doorbraak in het landbouwbeleid en voor een uitzonderlijke actie. Het begon allemaal met schrijver J.J. Voskuil, die bescheiden advertenties plaatste in een aantal landelijke dagbladen. Hij riep de regering op de ellendige omstandigheden van varkens in de Nederlandse bio-industrie aan te pakken en vroeg sympathisanten vijfentwintig gulden te storten ten behoeve van een grote advertentie. Op 4 oktober - dierendag - stond deze advertentie paginagroot in vier kranten, ondertekend door zevenduizend Nederlanders. Voskuil had met zijn actie 'Varkens in Nood' duidelijk iets losgemaakt onder de Nederlandse bevolking; het geld bleef binnenstromen en er moesten méér advertenties komen. Het succes van de actie groeide Voskuil boven het hoofd.


Wie alles wil weten over het vervolg van deze actie wordt daarover hier uitputtend geinformeerd

In 1998 gaf J.J. Voskuil samen met Hans Baaij Varkens uit bij de uitgeverij Contact. Deze bundel bevat een selectie uit vele verhalen, gedichten en beschouwingen die er over varkens bestaan.
Men treft er Koolhaas' beroemde Mijnheer Tip is de dikste mijnheer in aan, maar evengoed het varkentje Lanterfant van Annie M.G. Schmidt.
Volgens een recensie van 22 aug. 1998 in Elsevier van de hand van Jan Paul Bresser ontleent het boek veel van zijn waarde aan het slotstuk van schrijver Koos van Zomeren, waarin hij pleit voor de fundamentele rechten van het dier. Varkens moeten terug naar de openbaarheid, is zijn overtuiging. Mensen moeten onder alle omstandigheden zelf verantwoordelijk blijven voor hun manier van omgaan met dieren. 'Het is of onze moraal die zich uitbreidt over de varkenshouderij, of de moraal van de varkenshouderij die zich uitbreidt over ons'. Aldus Koos van Zomeren

Twee jaar later zou J.J. Voskuil in het dagblad Trouwterugkijken op deze actie (24 december 1999).

Een citaat hieruit:
'De varkens zijn de proletariërs van de 20ste eeuw', schreef de columnist van Het Parool, Theodor Holman, me. De overeenkomst is inderdaad treffend. Zoals in de 19de eeuw de rijkdom van enkelen werd betaald uit de uitbuiting van het proletariaat, zo danken wij in het Westen onze rijkdom aan de plundering van het milieu, de vernietiging van de agrarische structuur in de derde wereld, en de mishandeling van onze huisdieren. Het verschil is dat het milieu en de dieren geen stem hebben om te protesteren als wij hun die niet geven.'

In deel zes van 'Het Bureau' (gepubliceerd maart 2000) zat een oproep tot steun aan de actie 'Help de Varkens in Nood!, met onder andere een verwijzing naar het bankrekeningnummer van de actie: Triodosbank 21 21 88 887


© JDF van Halsema 2000


One page up

Deze pagina wordt onderhouden door Erik van Halsema (jdfvh@dds.nl)